21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Z tej okazji proponuję przykład rozprawki na temat: Czy język polski jest potrzebny? Tekst może być materiałem ćwiczeniowym lub inspiracją dla ósmoklasistów przygotowujących się do egzaminu. Mam nadzieję, że się przyda. Wykorzystałam przykłady z dwóch lektur: „Latarnika” i „Syzyfowych prac”. Tę ostatnią pozycję wykreślono z listy obowiązkowych lektur na egzaminie 2021, ale można się oczywiście powołać na nią w rozprawce. Piszę o tym, ponieważ nawet na nauczycielskich forach często pojawia się wątpliwość, czy wolno w wypracowaniu egzaminacyjnym powołać się na wykreśloną lekturę. A więc uspokajam. Można.
Rozprawka poniżej ma ponad 300 słów. Wypracowanie na egzaminie może być krótsze, ale minimum to 181 słów. Nie pytajcie dlaczego. Nauczyciele, dla bezpieczeństwa zalecają 200 słów.
Napisz rozprawkę na temat: „Czy język polski jest potrzebny?” W wypracowaniu powołaj się na przykłady z literatury, w tym na lekturę obowiązkową.
W czasach globalizacji można odnieść wrażenie, że wygodniej i lepiej byłoby, gdyby wszyscy ludzie niezależnie od kraju, z którego pochodzą, porozumiewali się jednym językiem. Trudno się z tym nie zgodzić, jednak mimo wszystko ludzie powinni również pielęgnować swój język ojczysty. Jest on przecież elementem naszej tożsamości, jak historia narodu, tradycja i kultura. Uważam, że język polski jest piękny i potrzebny wszystkim Polakom. Powinnismy dbać o jego czystość i poprawność.
Język nie służy wyłącznie prostej komunikacji. Dzięki niemu możemy wyrazić myśli, uczucia, najgłębsze emocje. Poezja stworzona w ojczystym języku najbardziej dotyka wrażliwości człowieka. Przekonał się o tym bohater noweli Henryka Sienkiewicza pt. „Latarnik”. Skawiński wiele długich lat tułał się po świecie. Pracował w Australii i Ameryce, pływał po morzach i oceanach, znał wielu ludzi i zapewne mówił w ich językach. Kiedy jako latarnik w Aspinwall otrzymał polskie książki, ojczysty język obudził w nim tęsknotę za krajem. Przynajmniej na chwilę bohater przeniósł się w miejsca opisywane przez Mickiewicza i poczuł się szczęśliwy.
Drugim argumentem, na który się powołam jest historia Polski. Pokazuje ona, że ojczyznę doceniamy najbardziej dopiero po jej stracie. Pierwsze słowa Inwokacji z naszej epopei narodowej przypominają nam o tym. Język polski jest ważną częścią tożsamości narodowej Polaków, dlatego zaborcy próbowali go wykorzenić. Bohaterowie „Syzyfowych prac” Stefana Żeromskiego, którzy byli poddawani rusyfikacji, pielęgnowali język polski potajemnie. Uczniowie w ukryciu czytali polskie książki, rozmawiali po polsku, co było surowo zakazane przez władze gimnazjum w Klerykowie. Powieść Żeromskiego jest co prawda fikcją literacką, ale zawiera wiele wątków zaczerpniętych z osobistych doświadczeń pisarza.
Język polski uchodzi za jeden z trudniejszych języków świata. Przez skomplikowaną gramatykę, ortografię czy interpunkcję nastręcza wielu trudności nawet Polakom. Tym bardziej powinniśmy go docenić, ponieważ wyróżnia nas i buduje. Znajomość obcych języków jest praktyczna i konieczna, jednak uważam, że szczególną dbałością powinniśmy otaczać język polski. Nie należy zaśmiecać go zbędnymi zapożyczeniami, wypada znać kanon literatury polskiej czy sprawdzać poprawność pisowni przed publikacją naszych słów w internecie.
