Na egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego w 2022 roku jednym z dwóch tematów do wyboru była rozprawka dotycząca przyjaźni, w której należało odwołać się do wybranej lektury obowiązkowej oraz do innego utworu literackiego. Do jakich lektur się odwołać? Poniższy tekst na pewno Cię naprowadzi, a być może nawet zainspiruje:)
Utwory autotematyczne to takie, które dotyczą twórcy czy procesu tworzenia. W takich utworach osobę mówiącą możemy utożsamić z autorem.
Tworzenie wiąże się z różnymi odczuciami. Może to być poczucie misji, pasja, chęć wybicia się ponad przeciętność, radość albo udręka związana mozolnym poszukiwaniem słów na opisanie złożoności świata. Czasem autorowi towarzyszy kompleks boga, czasem talent postrzega jako dar, którego nie wolno mu zmarnować.
Autotematyzm pojawia się w utworach epickich, dramatycznych i lirycznych. W tym wpisie wezmę na tapet kilka wierszy.
Od kilku dni chodzę z tym tematem w głowie. Zastanawiam się, jak motyw strachu traktowany jest w literaturze i w języku. Czy strach jest dobry, czy zły? Czy wolno nam się bać? Czy jest taki strach, którego nie zaakceptujemy i taki, który usprawiedliwimy?
„Świat jet teatrem, aktorami ludzie, którzy kolejno wchodzą i znikają” – słowa z komedii Wiliama Szekspira „Jak wam się podoba” dobitnie oddają motyw theatrum mundi.
Na pytanie o sens życia ludzkiego i cel ziemskiej wędrówki filozofowie i artyści różnych epok udzielili wielu odpowiedzi. Jedną z nich jest hipoteza, że człowiek nie decyduje o swoim losie, że jest jedynie marionetką w ręku Boga. Życie jest grą, zmaganiem się z rolami, które nam z góry wyznaczono. Przedstawienie kończy się, kiedy umieramy. To, o co zabiegaliśmy, w jednej chwili przestaje mieć znaczenie.
„Wędrówką jedną życie jest człowieka” pisał Edward Stachura, nawiązując do utrwalonego w literaturze motywu. Wędrujemy od kołyski aż po grób, a pokonywanie tej drogi jest metaforą życia i sensem samym w sobie.
Motyw wędrówki jest bardzo często wykorzystywany w literaturze i sztuce, ponieważ jest to bardzo dobry sposób na ukazanie bohatera. To próba jego charakteru, test radzenia sobie wobec nieprzewidzianych zdarzeń. Nie bez powodu mówi się, że podróże kształcą. Dzięki nim człowiek zdobywa doświadczenie i wiedzę, zmienia się, dorośleje.
