To utarte, utrwalone w języku połączenia wyrazów, których nie odczytujemy dosłownie tylko w przenośni. Nie można zamieniać, ani dowolnie przestawiać wyrazów w stałym związku frazeologicznym. Na przykład powiedzenie „mieć ciężki orzech do zgryzienia” jest błędem językowym, ponieważ orzech w tym związku jest „twardy” a nie „ciężki”. Ciężki może być na przykład los polonisty sprawdzającego wypracowania z takimi błędami. W tak zwanych związkach łączliwych, czyli takich, które nie są mocno utrwalone w języku, dozwolona jest wymienność składników np. pracowity jak pszczółka, mrówka; silny jak koń, byk, tur; wielki jak dąb, szafa.
Tag: #frazeologia
O ekspresji wypowiedzi
Czasem człowiek naprawdę nie wie co powiedzieć. A potrzeba wypowiedzenia się jednak robi swoje i człowiek mówi, nawet jak nie zna odpowiedzi.
Zapytałam dzisiaj ucznia: „Co to jest związek frazeologiczny? Słyszysz frazeologizm i co myślisz… powiedz mi.” Na co on z poważną miną, czego nie zinterpretowałam na poważnie, bo rzecz się działa w drugiej S, mówi: „Kiedy słyszę związek frazeologiczny to jestem w kłopocie, bo wiem, że powinienem coś powiedzieć, ale nie wiem, co mówić. Mówię więc, co o tym myślę…” Ktoś przerwał ten słowotok, tłumacząc, że to takie przysłowie, metafora. Na koniec udało się nam wspólnie ustalić, czym frazeologizm jest, a czym nie jest. Jakie są źródła frazeologizmów, przykłady i błędy frazeologiczne. Ach.. to był tylko wstęp. Dalej też było wesoło.
Wypowiedzi pisemne też bywają świetne. Bo czasem człowiek pisze i rysuje nawet wtedy, gdy nie ma zielonego pojęcia co napisać. Tonący brzytwy się chwyta, o czym świadczy poniższy przykład: