Fonetyka – część druga

Podstawowe informacje o fonetyce znajdziecie w poprzednim wpisie.

Co to jest upodobnienie głosek pod względem dźwięczności?

1. Kiedy głoska dźwięczna pod wpływem sąsiadującej z nią głoski bezdźwięcznej ubezdźwięcznia się:

przykład [p-sz-y-k-ł-a-t] p jest bezdźwięczne i wpływa na dźwięczną głoskę rz, upodabniając ją do siebie. W wyniku ubezdźwięcznienia w wymowie wyrazu przykład zamiast dźwięcznej głoski rz słychać bezdźwięczną sz. Dodatkowo na końcu wyrazu dochodzi również do ubezdźwięcznienia d, która brzmi bezdźwięcznie: t.

2. Kiedy głoska bezdźwięczna udźwięcznia się pod wpływem sąsiadującej z nią głoski dźwięcznej:

także [t-a-g-ż-e] bezdźwięczne k pod wpływem dźwięcznej głoski ż również się udźwięcznia.

Upodobnienia dzielimy na udźwięcznienia i ubezdźwięcznienia.

Kierunek upodobnienia wyznacza strzałka, która przebiega od głoski wpływającej na zmianę do głoski, która się zmieniła.

Strzałka w lewo – upodobnienie wsteczne

Strzałka w prawo – upodobnienie postępowe

Czytaj dalej Fonetyka – część druga

Fonetyka – część pierwsza

Jak powstają głoski?

Powietrze wypychane jest z płuc w górę. Po drodze napotyka różne „przeszkody”. Są nimi wiązadła głosowe, krtań, podniebienie, język, zęby, wargi. Takie zawibrowane powietrze wydostaje się przez usta lub nos w postaci pojedynczych dźwięków, które połączone z sobą tworzą wyrazy. Głoski różnią się od siebie, bo każda ma własną drogę do przebycia.

Czytaj dalej Fonetyka – część pierwsza

Walentynki

Miłość to dzisiaj najważniejszy temat. W telewizji, w sklepie, w radiu, w internecie, wszędzie, wszędzie! W szkole finał akcji walentynkowej. Rada Młodzieży cały dzień rozdawała walentynki, które od tygodnia można było pozostawić w oznakowanym specjalnym pudle. Taka poczta walentynkowa. Uważam, że to głupie, zwłaszcza że nie dostałam walentynki, a moje koleżanki dostały;) Pozdrawiam Agę i Kasię… Jutro jeszcze szkolna dyskoteka z okazji święta zakochanych, bo trzeba i należy „dzień święty” święcić.

Czytaj dalej Walentynki

O ekspresji wypowiedzi

Czasem człowiek naprawdę nie wie co powiedzieć. A potrzeba wypowiedzenia się jednak robi swoje i człowiek mówi, nawet jak nie zna odpowiedzi.

Zapytałam dzisiaj ucznia: „Co to jest związek frazeologiczny? Słyszysz frazeologizm i co myślisz… powiedz mi.” Na co on z poważną miną, czego nie zinterpretowałam na poważnie, bo rzecz się działa w drugiej S, mówi: „Kiedy słyszę związek frazeologiczny to jestem w kłopocie, bo wiem, że powinienem coś powiedzieć, ale nie wiem, co mówić. Mówię więc, co o tym myślę…” Ktoś przerwał ten słowotok, tłumacząc, że to takie przysłowie, metafora. Na koniec udało się nam wspólnie ustalić, czym frazeologizm jest, a czym nie jest. Jakie są źródła frazeologizmów, przykłady i błędy frazeologiczne. Ach.. to był tylko wstęp. Dalej też było wesoło.

Wypowiedzi pisemne też bywają świetne. Bo czasem człowiek pisze i rysuje nawet wtedy, gdy nie ma zielonego pojęcia co napisać. Tonący brzytwy się chwyta, o czym świadczy poniższy przykład:

Czytaj dalej O ekspresji wypowiedzi